آمادگي دفاعي

گفتار اول
ضرورت و اهميت آمادگي دفاعي

همان طور كه مي دانيد هر ساله در كشور ما از روز سي و يكم شهريور ماه به مدت يك هفته مراسمي به نام هفته دفاع مقدس برگزار مي‌شود. در طول اين يك هفته نيروهاي نظامي و مردم با برپايي مجالس، نمايشگاهها، مانورها و ... ياد و خاطره 8 سال دفاع مردم كشورمان را در برابر تجاوز عراق گواهي مي دارند و از رزمندگاني كه براي دفاع از ميهن اسلامي و دفع تجاوز دشمن جان باخته و يا مجروح و معلول شده اند، تجليل و تقديرمي كنند.
براي درك ضرورت و اهميت تجليل و تقدير از رزمندگان و مدافعان ميهن اسلامي ، فكر كنيد وقتي دشمن به كشور ما حمله كرد بخشهايي از آن را اشغال نمود اگر كسي براي دفاع و دفع تجاوز دشمن قدم پيش نمي گذاشت و كمر همت به مبارزه نمي بست چه مي شد؟ تجاوز دشمن تا كجا ادامه يافت؟ بنابر اين ملاحظه مي كنيد كه فداكاري و از خودگذشتگي رزمندگان ما در زمان جنگ چه خطرات بزگري از كشور و ملت دور ساخته و چه ارزشهاي والا و نعمتهاي گرانبهايي را براي ما حفظ كرده است. آيا اين كار شايسته تحليل و تقدير نيست؟
معلوم است كه جواب مثبت است در اين راه علاوه بر تشكرزباني، تشكر و قدرداني عملي را هم مي توان بكار بست.

**تشكر و قدر داني عملي اين است كه ما درحفظ و نگهداري دستاوردهاي رزمندگان وحاصل ايثارگريهاي آنان و ادامه راهشان ازجان و دل بكوشيم و دفاع از آرمانهاي ارزشمند انقلاب اسلامي و رهبر كبير آن را وظيفه اصلي خود بدانيم و همواره براي نگهباني از اين مرز و بوم ودفع تجاوز دشمنان آماده باشيم ** متأسفانه دنياي امروز دنياي حق و عدالت و قانون و انسانيت نيست و استعمارگران و قدرتمندان جز به زورگويي و تجاوز به كشورهاي ضعيف به چيزي نمي انديشند و هر جا بتوانند به توسعه طلبي و زورگويي مي پردازند.
جنايات اسرائيل در فلسطين و جنوب لبنان، ستمگري رژيم نژاد پرست آفريقاي جنوبي در حق سياه پوستان و كشتار ظالمانه مسلمانان بوسني و هرزگوين به دست صرب ها شاهد اين مدعاست. در چنين شرايطي هر كشور و ملتي كه قوي و شجاع باشد و در برابر ستمگران بايستد مي تواند استقلال و آزادي و عزت خود را حفظ كند و ملتي كه ضعيف و ناتوان بوده و همت ايستادگي در برابر زورمندان را نداشته باشد محكوم به شكست و ذلت است. نمونه هاي مختلفي را در جهان سراغ داريم كه نشان مي دهد هر جا ملتي سختي مبارزه و رنج دفاع شرافتمندانه را بر خود هموار كرده در برابر دشمن سر تسليم فرود نياورده سرانجام پيروز شده و به آرمانهاي ارزشمند خود دست يافته است.

گفتار دوم
نظام جمع (مشق صرف جمع)

اهميت نظم در زندگي:

انسان موجودي است اجتماعي، يعني نه به تنهايي مي تواند زندگي كند. او هميشه بايد در كنار انسانهاي ديگر زندگي مي كند تا بتواند زندگي خوبي داشته باشد. هر كسي بايد كار خودش را به موقع و درست انجام دهد تا چرخ روزگار بچرخد. يكي از چيزهايي كه براي جامعه انساني لازم است، وجود نظم و قاعده در كارهاست. بي نظمي كار اجتماع را مختل مي سازد.
همه موارد حكايت از آن دارد كه در كارهاي اجتماعي و زندگي فردي «نظم» نقش عمده و تعيين كننده اي دارد. حضرت علي عليه السلام در آخرين وصيتانمه خويش، بيش از هر چيز مردم را به رعايت نظم در كارها سفارش كرده اند.
خداوند بزرگ وجود نظم در نظام آفرينش را مسئله مهمي به حساب آورده و در جاي جاي قرآن كريم مردم را به تفكر در نظم نظام آفرينش دعوت كرده است، تا از اين راه، به وجود خداوند آگاه و متعال پي ببرند.
«اگر نظم نباشد، كارها در هم مي ريزد و حتي ان كسي كه ميل دارد به موقع كار خودش را درست و كامل انجام دهد، توانايي اين كار را نخواهد داشت» رانندگي نظم و قاعده و قانوني دارد، اگر چراغ راهنمايي در سر چهار راه ها نباشد، يا اگر مردم قاعده و نظم از دست راست حركت كردن را رعايت نكنند، آيا رانندگي كردن ممكن است.
در هر جامعه اي كه نظم و قاعده و قانون حاكميت داشته باشد. مردم بهتر تكليف خودشان را مي دانند و زودتر به مقصد مي رسند. يكي از جاهايي كه اصلاً بدون نظم كارهاي از پيش نمي رود جبهه جنگ است. به همين دليل «نظم» از عمده ترين مسائلي است كه در آموزش نيروهاي مسلح روي آن تأكيد مي شود.

نظم در نيروهاي مسلح :

در نيروهاي مسلح، براي بالابردن هماهنگي فرد يا گروه و هم چنين براي افزايش كارآيي نظاميان و تنظيم حركات آنان و نيز براي فرمانبرداري عمومي از فرماندهان، «نظام جمع» آموخته مي شود.
در اينجا چند هدف براي نظام جمع مي آوريم. شما مي توانيد اهداف ديگر آموزش نظام جمع را با مشورت معلم و همكلاسهايتان بدست آوريد و به اين سه مورد اضافه كنيد: هدف از آموزش نظام جمع اين است :
- افراد قدرت كنترل و هماهنگي اندام و اعضا و حتي حواس خود را بدست آورند. - اطاعت دقيق و آگاهانه از فرماندهان را بياموزند تا به هنگام دفاع ، كارآيي بيشتري داشته باشند.
- در لحظه هاي حساس نبرد، خيلي زود متشكل مي شوند و فرصت كمتري براي پيشروي و حمله به دشمن بدهند.
اگر نظم و نظام جمع آموخته شود مشكلاتي پيش خواهد آمد از جمله :
هر رزمنده اي بنا به تشخيص خودش كاري را در صحنه نبرد انجام خواهد داد كه شايد خيلي هم ضروري نباشد.
- افراد بدون هماهنگي با واحدهاي عملياتي ديگر عمل خواهند كرد.
- دشمن راحت تر مي تواند پيشروي كند

قوانين نظام جمع و روش اجراي آن :

آموزش نظم عمومي (نظام جمع) در نيروهاي مسلح ، با آموزش حركاتي منظم و از روي قاعده شروع مي شود. هر حركتي در نظام جمع بدنبال «فرمان» خاصي صورت مي گيرد. در نظام جمع و فرمان از دو جزء تشكيل شده است.
1 – خبر
2 – اجرا
«خبر در نظام جمع، آگاهي و ايجاد آمادگي در فرد براي هماهنگي با جمع است. «اجرا» هماهنگ شدن عملي با جمع، اطاعت از فرمان و اجراي عمل خاصي است كه فرمانده دستور آن را داده است.
فرمان «از جلو نظام» را مثال مي زنيم. در اين فرمان «از جلو» خبر است و «نظام» اجرا.
معمولاً فرماندهان ميان خبر و اجرا چند ثانيه به نيروهايش فرصت مي دهد. از جلو نظام فرماني است براي پشت سر هم قرار گرفتن نفر است.
فرمانده جزء يكم يعني خبر را با صداي بلند و كشيده به گوش افرادش مي رساند. از جلو......
افراد با شنيدن جزء خبر از فرمان از جلو نظام، به سرعت پشت سر هم قرار مي گيرند سپس فرمانده جزء دوم فرمان را با صداي كوتاه و محكم اعلام مي كند.

- نظام !
افراد با شنيدن جزء دوم فرمان از جلو نظام، دست چپ خود را در حالي كه كاملاً كشيده شده است به طرف بالا پرتاب مي كنند. بصورتي كه پنج انگشت به هم چسبيده باشد و انگشت بزرگ دست چپ آنها با شانه چپ نفر مقابلشان چهار انگشت فاصله داشته و كف دست آنها را به زمين و تقريباً موازي آن باشد. مسلماً اولين نفر است خود را بلند نمي كند، زيرا كسي را در مقابل خود ندارد.
نتيجه اين فرمان، آن است كه تمام افراد دقيقاً پشت گردن هم قرار مي گيرند. به فاصله ي يك دست با نفر جلو و عقب خود فاصله خواهند داشت. بلافاصله بعد از فرمان «از جلو نظام» فرمانده، «خبردار» مي دهد. «خبردار» نيز از دو جزء تشكيل شده است. «خبر» و «دار» با شنيدن فرمان خبردار، دست چپ با شتاب به پائين مي افتد و همزمان مشت شده و در امتداد خط دوخت شلوار قرار مي گيرد.

اين شيوه فرمان و اجرا معمولي است. دو شيوه ديگر «فرمان» و اجراي حركات نظام جمع وجود دارد:
1 – اجراي فرمان با نمره و شمارش:
پس از اداي جمله فرمان، فرمانده فرمان مي دهد. بشمار يك، كليه نفرات ضمن اجراي جزء يكم با صداي بلند شمارش را تكرار مي كنند. به فرمان بشار دو همه ي نفرات مجدداً ضمن اجراي جزء دوم فرمان شمارش را تكرار مي كنند. مثلاً «فرمان» به راست راست با نمره و يا شمارش . فرمان فرمان مي دهد، به راست راست با نمره و با شمارش.بشمار يك كليه نظرات ضمن گردش روي پاشنه ي پاي راست و پنجه هاي پاي چپ به كمك چرخس سريع شانه به اندازه 90 درجه سمت راست مي چرخند (جزء يكم فرمان) و با صداي بلند و همزمان مي گويد «يك» . سپس فرمان داده مي شود «بشمار دو» همه نظرات پس از مكث كوتاهي بدون آنكه پاي چپ را خم كنند. از كوتاهترين راه آن را به پاي راست مي چسبانند. (جزء دوم فرمان) و همزمان مي گويند: «دو» پس از مكث كوتاهي بدون آنكه پاي چپ را خم كنند از كوتاهترين راه آن را به پاي راست مي چسبانند. (جزء دوم فرمان) و همزمان مي گويند :«دو»

2- اجراي فرمان با نمره و بدون شمارش :
چنانچه بخواهيم حركات جزء به جزء با شماره فرمانده و بدون شمارش توسط افراد صورت گيرد، فرمانده پس از اداي جمله فرمان «به راست راست» فرمان مي دهد: «بشمار يك » نظرات بدون تكرار شماره جزء يكم حركت را اجرا مي كنند و سپس با فرمان «بشمار دو» جزء دوم حركت را نيز بدون تكرار شماره انجام مي دهند. براي مثال در فرمان به راست راست با نمره بي شمارش – فرمانده فرمان مي دهد : «به راست راست با نمره و بي شمارش «بشمار يك» كليه نظرات جزء يكم حركت را بدون شمارش اجرا مي كنند و سپس فرمانده فرمان مي دهد. «بشمار دو» و همه نفرات جزء «دوم» حركت را بدن تكرار شمارش انجام مي دهند.

طريقه قرار گرفتن افراد در صف :

پيش از هر حركتي در نظام جمع ، شيوه ايستادن افراد، مورد نظر است در يك جمع كلاً نفراتي كه اندازه قد آنها بلندتر از بقيه است ، بايد جلو صف بايستند. اگر افراد به صورت گروه بايستند (پشت سر هم ) نظرات بلندتر جلو گروه قرار مي گيرند و اگر به صورت صف بايستند( پهلوي هم ) نفرات بلند قدتر در سمت راست بايد بايستيد محل ايستادن فرمانده نيز در سمت چپ افراد است. بطوري كه هنگام حركت افراد جلو و پشت سر او قرار گيرند. اگر افراد در حال حركت نباشند و يكجا ايستاده باشند، فرمانده بايد در جايي بايستد كه صدايش را همه افراد تحت فرماندهي اش بشنوند.

هنگام ايستادن افراد بايد نكات زير را رعايت كنند:
حالت ايستادن : منظور از ايستادن حالتي است كه در آن نكات زير كاملاً رعايت گردد: - بدن آزاد باشد و بدون آنكه فشاري به آن وارد شود.
- پاشنه هر دو به هم چسبيده باشد
- پنجه هاي پا در يك خط و به اندازه عرض يك پا باز باشند.
- شكم به طرف داخل رفته، سينه جلو و پا كشيده ، شانه ها باز و بدن در يك خط عمودي قرار گيرد.
- گردن افراشته، سر بالا، شعاع دور چشم مستقيم، صورت طبيعي و چانه اندكي بالا قرار گيرد. هر دو دست كشيده و مشت انگشت شست پشت امتداد خط دوخت شلوار، ساير انگشتان چسبيده به شلوار و كف دست رو به بدن باشد. بعد از اينكه افراد به ترتيب قد توي يك صف قرار گرفتند، فرمان «افراد» بايست صادر مي شود.

بايست

– براي در يك خط قرار دادن پنجه هاي پاهاي كليه نفرات فرمان داده مي شود. «افراد بايست» با اين فرمان هر نفر سر را پائين مي اندازد و با حركت ريز و جلو يا عقب، پنجه پاهاي خود را با نفر سمت راست دريك خط قرار مي دهد و به همين حالت مي ماند تا نفر سمت راست وي سر را با شتاب به بالا ببرد سپس او هم بالا ببرد سپس او هم بلافاصله همين حركت را تكرار مي كند.

بدو بايستستست

– اگر افراد تحت فرماندهي يك فرمانده پراكنده باشند، قبل از فرمان بالا، فرمان «بدو ، بايست» صادر مي شود. فرمانده براي اجراي اين فرمان جاي اولين فرد يا اولين صف را تعيين مي كند و بعد فرمان «بدو بايست» مي دهد. افراد بلافاصله از جاي خود حركت مي كنند و پشت نفر اول يا صف اول قرار مي گيرند. اگر تعداد صف ها بيشتر از يك صف باشد فاصله هر صف از صف جلويي خود بايد به اندازه يك دست كشيده باشد، بعد از فرمان «بدو، بايست» و «افراد» بايست ، نوبت فرمان از جلو نظام است.

از راست نظام :

براي اينكه افراد كاملاً حالت نظامي بگيرند و استور بايستند بايد فرمان خبردار صادر شود، اما چون ممكن است هنوز افراد در يك صف ستقيم و منظم قرار نگرفته باشند، پيش از «خبرداد» فرمان از راست نظام » صادر مي شود. پس از خبرداد ، نوبت فرمان «آزاد» است.

آزاد

– فرماني است براي تغيير حالت دادن خبر داد. با اين فرمان نفرات پاي چپ خود را به سرعت از زمين بلند مي كنند و با يك ضربه محكم و به اندازه پهناي شابه به سمت چپ مي كوبيند بطوري كه پنجه هر دو پاي هر نفر در يك امتداد قرار گيرد. همزمان با اين حركت دست چپ مچ دست راست را گرفته و هر دو دست بطور كشيده و در پشت و انتهاي ستون فقرات قرار مي گيرد. در حالت آزاد مانند حالت خبردار، افراد نبايد تغيير سمت و يا حركتي بكنند. در تمام اين حركات اگر چه فرد به تنهايي عمل مي كند، اما هماهنگي خاصي با ساير افراد هم گروه خود دارد.

به چپ چپ :

تغييريست 90 درجه به طرف چپ اين فرمان از دو جزء به شرح زير تشكيل شده است: جزء يكم : نفر روي پاشنه ي پاي چپ و پنجه پاي راست به كمك حركت سريع شانه ها به اندازه 90 درجه به سمت چپ مي چرخد در حالي كه بدن كاملاً راست، دستها به بدن چسبيده و كشيده سر بالا، پاي راست كشيده و پاشنه متمايل به خارج است.
جزء دوم : پس از انجام گردش و مكث لازم. پاي راست بدون آنكه خم شود و از كوتاهترين راه به پاي چپ مي چسبد.

به راست راست – 90 درجه تغيير است به طرف راست. اين فرمان در دو جز]ء به شرح زير جرا مي شود :
جزء يكم : نفر روي پاشنه پاي راست و پنجه پاي چپ به كمك حركت سريع شانه ها به اندازه 90 درجه سمت راست مي چرخد. وضعيت كلي بدن بايد مانند حركت به چپ چپ باشد. جزء دوم : پس از انجام گردش و مكث لازم، پاي چپ بدون آنكه خم شود از كوتاهترين راه به پاي راست مي چسبد.

عقب گرد

– تغيير سمت 180 درجه اي است از طرف چپف اين فرمان در دو جزء به شرح زير اجرا مي شود.
جزء يكم :‌نفر روي پاشنه پاي چپ و پنجه ي پاي راست به كمك حركت سريع شانه ها به اندازه 90 درجه به سمت چپ مي چرخد در حاليكه بدن كاملاَ راست، دستها به بدن چسبيده و كشيده سربالا ، پاي راست كشيده و پاشنه متمايل به خارج است.
جزء دوم : پس از انجام گردش و مكث لازم، پاي راست بدون آنكه ختم شود از كوتاهترين راه به پاي چپ مي چسبد.

درجا راحت باش

– پس از فرمان آزاد، معمولاً فرمان در جا راحت باش داده مي شود و نفر بعد بدون تغيير دادن جاي خود مي تواند به راحتي ايستاده و پوشاك و تجهيزات خود را مرتب كند.
راحت باش – با اين فرمان نفر محل آموزش را ترك مي كند و به استراحت و تجديد قوا مي پردازد.

به جاي خود

– فرماني است براي برگشت به حالت صحيح ايستادن در مكان اوليه
حركت از نو – با اين فرمان دوباره همان وضعيت قبل از فرمان را اتخاذ مي كند
در جازدن – منظور از درجازدن حفظ آهنگ (فاصله مسافت و گرفتن نظام است. اين فرمان به دو صورت (در جا قدم رو) و (درجا) فرمان داده مي شود. همه اين حركات را افراد به تنهاي مي آموزند تا وقتي در دسته و گروه قرارگرفتند، بتوانند هماهنگ با بقيه عمل كنند يعني «حركات اجتماعي» منظم داشته باشند. مثلاً با شنيدن فرمان «به چپ چپ» همه افراد يكباره و همزمان روي پنجه پاي راست و پاشنه پاي چپ مي چرخند و آنگاه پاشنه ي پاي راست خود را همزمان و با ضربه به پاي چپ مي چسبانند.

جزء اول و دوم به چپ، چپ

جزء اول و دوم به راست، راست

در اجراي فرمان «به راست ، راست» نيز همه ي افراد يكباره، و همزمان روي پنجه هاي پاي چپ و پاشنه پاي راست مي چرخند و سپس پاشنه ي خود را با هم و با ضربه به پاشنه پاي راست مي كوبند. در فرمان «عقب گرد» نيز همه افراد روي پنجه پاي راست و پاشنه پاي چپ مي چرخند و پاي راست خود را با ضربه به پاي چپ مي چسبانند. تفاوت اين حركت با حركت به چپ چپ ، فقط در مقدار چرخش است. در به چپ چپ افراد فقط 90 درجه به چپ مي چرخند و در عقب گرد ، مقدار چرخش 180 درجه است. بقيه حركاتي هم كه قبلاً آنها را به صورت انفرادي آموخته ايد، براي اين است كه در جمع به صورت يكباره و همزمان به آنها عمل كند تا نظم و هماهنگي لازم در حركات گروهي پديد آيد.

پرسش :

1 – چرا نظم در نيروهاي نظامي اهميت بيشتري دارد؟
چون در نيروهاي نظامي بدون نظم كاري از پيش نمي رود و اگر نظم نباشد، كارها درهم مي ريزد.

پرسش از متن :
2 – منظور ازاين جمله (انسان موجودي است اجتماعي) چيست؟
انسان موجودي است اجتماعي، يعني به تنهايي نمي تواند زندگي كند، او هميشه بايد در كنار انسانهاي ديگر زندگي كند تا بتواند زندگي خوبي داشته باشد.

3 – نظام جمع را تعريف كنيد ؟
در نيروهاي مسلح براي بالابردن هماهنگي فرد با گروه و همچنين براي افزايش كارآيي نظاميان و تنظيم حركات آنها و نيز براي فرمانبري عمومي از فرماندهان، نظام جمع آموخته مي شود.

4 – در نظام جمع هر فرمان از چند جزء تشكيل مي شود نام ببريد
در نظام جمع هر فرمان از دو جزء تشكيل شده است .
الف) خبر
ب) اجرا

5 – جايگاه افراد بلند قد در گروه و در صف چگونه است؟
اگر افراد به صورت گروه بايستند (پشت سر هم ) نفرات بلندتر جلو گروه قرار مي گيرند و اگر به صورت صف بايستند (پهلوي هم ) نفرات بلند قدتر درسمت راست بايد بايستد.

6 – فرمان «افراد ، بايست» و «از جلو نظام» چه تفاوتهايي با هم دارند؟
«افراد بايست» فرماني است براي در يك خط قراردادن پنجه پاهاي كليه نفرات و در يك صف (پهلوي هم) ، ولي (از جلو نظام) فرماني است براي پشت سر هم قرار گرفتن كليه نفرات در يك گروه

7 – فرمان «در جا راحت باش» را توضيح دهيد.
پس از فرمان آزاد، معمولاً فرمان در جا راحت باش داده مي شود و نفر بدون تغيير دادن جاي خود مي تواند به راحتي ايستاده و پوشاك و تمهيدات خود را مرتب كند.

گفتار سوم
آمادگي در برابر زلزله

ضرورت و اهميت كسب آمادگي در برابر خطرات زلزله

هر ساله وقوع سوانح طبيعي در كشورهاي دنيا موجب زيانهاي اقتصادي و تفاوت انساني بسيار زيادي مي شود. در جوامع مختلف ميزان اين خسارات وتلفات بستگي به ميزان توسعه يافتگي و تراكم جمعيت . ايمني ساختمان هاي روستاها و شهرها در برابر زلزله و آگاهي و آمادگي افراد و جامعه جهت رعايت نكات ايمني دارد. يكي از مهمترين سوانح طبيعي زلزله است كه در حال حاضر پيش بيني زمان و مكان دقيق وقوع آن امكان پذير نيست و سعي و كوشش دانشمندان براي انجام آن هنوز در مرحله تحقيق مي باشد. به همين دليل وقوع ناگهاني زلزله در بيشتر اوقات جوامع بشري را به ويژه جوامعي كه نسبت به احتمال وقوع آن بي توجه بوده و اصول ايمني در برابر زلزله را رعايت نكرده اند) غافلگير مي كند و نتايج نامطلوبي به جاي مي گذارد. كشور ما ايران كه روي كمربند لرزه اي فعال آلپ – هيماليا قرار گرفته است از مناطق لرزه خيز دنيا محسوب مي شود و هر چند گاه يكبار زلزله اي مخرب در بخشهاي مختلف آن روي مي دهد.
تجربه بين المللي نشان مي دهد كه علاوه بر رعايت اصول صحيح شهرسازي در مناطق زلزله خير مي توان با يادگيري و رعايت نكات ايمني، آسيب هاي ناشي از وقوع زلزله را تا حد زيادي كاهش داد.

دستور العملهاي ايمني بطور كلي به سه نوع تقسيم بندي مي شوند:

نكات ايمني ساختماني:
در برنامه ايمن سازي در برابر زلزله، ايمني ساختمانها و كليه بناها از اولويت و اهميت بسيار زيادي برخوردار است. زيرا بناها به هنگام وقوع زلزله هاي شديد در صورت عدم استحكام و مقاومت لازم آسيب مي بينند و به ساكنين آنها صدمه جاني وارد مي شود. به همين دليل تعيين محل مناسب براي ساخت بنا (دور از گسلهاي فعال و روي زميني كه مقاومت خاك آن مناسب است). طراحي صحيح و مقاوم در برابر زلزله توسط مهندسان با صلاحيت، استفاده از مصالح مناسب ساختماني ، ساخت ساختمان با بكارگيري كارگران آموزش ديده و نهايتاً نظارت بر ساخت و كنترل كيفيت توسط سازمانهاي مسؤول و مهندسان ناظر براي ساختمانهاي جديد ، تعمير و مقاوم سازي ساختمانهاي موجود و اصول بسياري ضروري براي ساخت بناهاي مقاوم در برابر زلزله هستند.

نكات ايمني غيرساختماني :

رعايت اصول ايمني در داخل ساختمان ها نيز بسيار با اهميت است. زيرا ممكن است در برخي از زلزله هاي نه چندان شديد ساختمان ويران نشود ولي سقوط پرتاب و شكستن وسايل داخلي براي ساكنين ايجاد خطر كند. لذا ايمن سازي داخل ساختمانها نيز از اصول ايمني محسوب مي شود كه در عين حال بسيار كم هزينه و آسان است و تأثير به سزايي در پيشگيري از آسيب ها دارد.

آمادگي افراد جامعه :

آگاهي افراد از پديده هاي جامعه زلزله و ميزان خطر زلزله محل زندگي خود، برنامه ريزيهاي صحيح ايمني بطور گروهي و در اقشار مختلف جامعه، و بالاخره آمادگي فردي براي انجام اقدامات ضروري عكس العمل مناسب هنگام وقوع زلزله ميزان آسيب ها را تا حد زيادي كاهش مي دهد.
با توجه به مطالب بيان شده از شما دانش آموزان كه نقش بسزايي در آموزش ساير افراد و سازندگي جامعه آينده داريد خواسته مي شود. از ضرورت و اهميت مقاوم بودن ساختمان براي حفظ جان و سلامتي اعضاي خانواده با والدين خود صحبت كنيد و از آنها بخواهيد هنگام ساخت خريد و يا انتخاب منزل با مهندسان باصلاحيت و آشنا به مسايل مهندسي زلزله مشورت و به توصيه هاي آنها توجه كنند. قبل از هر گونه تغييرظاهري در داخل ساختمان، حذف و جابجايي قسمتهايي نظير ديوار، ستون و در و پنجره ها بامهندسين متخصص و با صلاحيت مشورت كنند.
فراموش نكنيد ساختمان مقاوم مي تواند ايمني ساكنين را به هنگام وقوع زلزله بسيار افزايش مي دهد

ايمن سازي محيط :

ايمن سازي محيط در مقابل خطرات ناشي از زلزله از مهمترين اقداماتي است كه قبل از وقوع زلزله بايد انجام شود. در بسياري از موارد والدين با بهره گيري از تخصصهاي ويژه اي مانند آهنگري ، نجاري، سيم كشي ، لوله كشي نه تنها براي رفع نقايص منزل خود بلكه براي مدرسه فرزندان خود مي توانند كمك ارزنده اي نمايند. ضمن آنكه با كمك هاي نقدي و غيرنقدي و تهيه وسايل مورد نياز به خود كفايي مدرسه ياري كنند. همچنين برخي امكانات ايمني سازي داخل ساختمان مدارس مي تواند توسط تعدادي از دانش آموزان و تحت نظر معلمين و مسؤولات در قالب «گروه ايمني» انجام شود. همين اقدامات درمنزل بايد توسط اعضاي خانواده انجام شوند:
پنجره و درهاي شيشه اي بزرگ با تور و توسط چسب بصورت ضربدر يا در صورت امكان، با سلفونهاي چسبي به نوعي تقويت گردند تا بعد از شكسته شدن به اطراف پرتاب نشوند.

گاهي اوقات گذشته از سقوط آور، خرابي قفل ها(قفل درها)، باعث مي شود تا افراد در بخشهايي از ساختمان زنداني شوند. بنابراين بايد قفل تمام درهاي خروجي، دستشويي ، اتاقها و ... بررسي شوند و نقش آنها رفع شود يا در صورت لزوم تعويض گردند.
خطر سقوط پرتاب بسياري از اجسام و وسايل را بايد با تغيير مكان و يا محكم كردن آنها در جاي خود از بين برد، براي مثال بايد:
اتصال وسايل سنگين و آويزان ( مانند چراغ آويز، تخته سياه، يخچال ، آبگرمكن و ...) را به ديوار محكم كرد. در صورت امكان و حتي المقدور بايد محل نشستن و استراحت افراد زير يا نزديك اين وسايل نباشد.

سيم كشي هاي برق و يا لوله كشيهاي گاز و آب، كليد و شيرهاي اصلي آنها بررسي و نقايص احتمالي توسط متخصصين و والدين، در اين امور برطرف شود تا احتمال قطع آب و بروز خطر آتش سوزي كه معمولاً بعد از زلزله رخ مي دهد از بين مي رود.
مواد شيميايي را كه احتمالاً شايد سمي و يا قابل احتراق هم باشند به داخل قفسه هايي انتقال داده شوند كه در دارند و قفل مي شوند. در صورت امكان توصيه مي شود ظروف شيشه اي مخصوص نگهداري اين مواد با ظروف پلاستيكي يا نشكن تعويض شوند.

با قراردادن ميله يا نرده محافظي جلو قفسه هاي كتابخانه از سقوط كتاب ها در هنگام وقوع زلزله جلوگيري كنيد.

تجهيز محيط :

اكنون تصور كنيم كه در صورت مقاوم نبودن ساختمان پس از وقوع زلزله احتمال دارد با چه مسايلي روبرو شويم:
- عده اي زير آوار و يا اجسام و وسايل سقوط كرده گرفتار شده اند
- تعدادي در محلهايي زنداني شده و احتياج به كمك دارند
- برق قطع شده و امكان كمك رساني در محلهاي تاريك كاهش يافته است برخي از افراد مجروح شده و نياز به كمك هاي اوليه دارند
تعدادي از افراد دچار وحشت شده و نياز به راهنمايي و آموزش دارند
- از محل تعدادي از افراد اطلاعي در دست نيست
آب قطع شده و يا به علت احتمال برق گرفتگي بر اثر سقوط سيم برق در محلي كه آب جمع شده بايد جريان برق را قطع كرد.
در جايي آتش سوزي بوجود آمده است. همچنين ممكن است در مدرسه:
در نتيجه قطع تلفن امكان تماس با بيرون و ارسال تسريع پيام امدادخواهي وجود نداشته باشد. ممكن است پس از وقوع زلزله به علت بسته شدن راهها، تا رسيدن نيروهاي امدادي مدتي طول بكشد. براي مقابله با مشكلات فوق بهتر است با همكاري يكديگر و با مشورت گروهي، با توجه به شرايط ساختمان، و نيازهاي احتمالي پس از وقوع زلزله ضروريات را پيش بيني نمود و در تهيه آنها كوشيد. براي اين كار افرادي مي توانند مسؤول جمع آوري وسايل لازم گردند كه گروه تداركات نام دارند. اين وسايل عبارتند از: وسايل نجات شامل : بيل، كلنگ، طناب، شيلنگ آب . جعبه ابزار آچار، پيچ گوشتي ، آچار فرانسه و انبردست. كپسول و آتش خاموش كن چراغ قوه و باطري يدك. جعبه كمك هاي اوليه – شمع و كبريت – بيسكويت و موادقندي ، ذخيره آب، دستمال كاغذي صابون و مايع ظرفشويي دفتري كه در آن اسامي كامل افراد ساكن در محل و تعداد مشخصات آنها نوشته شده باشد.
در مورد افرادي كه به بيماري خاصي مانند بيماري قلبي، قند، غدد و داخلي ... مبتلا هستند و يناز به مراقبت و داروي ويژه اي دارند اين موضوع ذكر شود و نام، نحوه و مقدار استفاده از

دارو و نيز در كنار نام وي اضافه شود.

«گروه تداركات» بايد توجه كند كه :

ذخيره آب بايد دو هفته يكبار تعويض شود زيرا آب مانده ممكن است آلوده شود و ايجاد بيماري كند. توصيه مي شود آب در ظرف پلاستيكي نگهداري شود. داروهاي جعبه كمك هاي اوليه قبل از اتمام زمان اعتبار خود تجديد شوند. نوع دارو، مورد مصرف، مقدار و نحوه استفاده آن بدقت نوشته شده و همراه آن باشد. كپسول آتش فشاني هر يكسال يكبار مورد بازديد قرار گرفته و در صورت لزوم پر و آماده استفاده گردد.
سپس از تهيه اين وسايل، آنها را در ساك يا جعبه هاي بزرگ قرار داده و در جاي مشخص و قابل دسترسي قرار دهيد. بهتر است اين محل طوري انتخاب شود كه از نظر احتمالي خرابي ساختمان پس از وقوع زلزله، ايمن تر از ساير نقاط باشد و راههاي دسترسي به آن در اثر سقوط وسايل مختلف و يا آوار مسدود نشود. اين محل بايد با علامت نشانه گذاري شود تا در صورت نياز، همه بتوانند براحتي آن را پيدا كنند.

بخش دوم – عكس العمل هاي مناسب وقوع زلزله در اماكن مختلف:

در صورت احساس وقوع زلزله بايد بلافاصله چه كارهايي انجام داد و تا از صدمات و آسيب هاي احتمالي در امان بود؟ براي پاسخ به اين سؤال ابتدا بايد دانست در زلزله هاي شديد امكان دارد چه اتفاقاتي رخ دهد.

الف – داخل ساختمان:
در داخل ساختمان احتمال دارد حوادثي از اين قبيل اتفاق افتد:
ريزش سقفها و مصالح ساختماني – شكستن و پرتاب خرده شيشه – سقوط وسايل آويزان مانند چراغ ، پنكه سقفي و ... سقوط اجسام سنگين و وسايلي كه روي آنها قرار دارند مانند قفسه هاي كتابخانه و ...

ب – خارج از ساختمان :

در خارج ساختمان ممكن است پديده هاي زير اتفاق افتد : خرابي و ريزش قسمت هايي از ساختمان .

سقوط و پرتاب خرده شيشه ناشي از شكستن پنجره ها و درهاي شيشه اي ، شكس

نظرات شما عزیزان:

علی

ساعت11:28---28 آبان 1390

عالی بووووووود



مممنون و متشکرم فدا.

محسن

ساعت8:51---28 آبان 1390

- [ایمیل]

عالی بود خیلی زیاد ممنونم....

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: